Avrupa Parlamentosu üyeleri, yeşil aklama (green washing) ve yanıltıcı ürün bilgilerini yasaklayan yeni bir yasayı kabul etti; bu da artık herhangi bir sertifika veya onay olmadığı takdirde etiketlerde “çevre dostu”, “doğal” veya “doğada çözünebilir” gibi ifadeler göremeyeceğimiz anlamına geliyor. Yönerge, 17 Ocak’ta 593 lehte, 21 aleyhte ve 14 çekimser oyla kabul edilerek tüketicileri yanıltıcı pazarlama uygulamalarından korumayı ve daha iyi satın alma tercihleri yapmalarına yardımcı olmayı amaçlıyor. Bunu başarmak için, yeşil aklama ve ürünlerin erken modasının geçmesi ile ilgili bir dizi sorunlu pazarlama alışkanlığı AB’nin yasaklı ticari uygulamalar listesine ekleniyor.
Yeni kurallara göre, genel çevresel iddialar ve diğer yanıltıcı ürün bilgileri yasaklanacak; sadece onaylı sertifikasyon programlarına dayanan veya kamu yetkilileri tarafından oluşturulan sürdürülebilirlik etiketlerine izin verilecek; Garanti bilgileri daha görünür olmak zorunda olacak ve yeni bir garanti uzatma etiketi getirilecek.
Kime göre çevre dostu?
Yeni kurallar, “çevre dostu”, “doğal”, “doğada çözünebilir”, “iklim nötr” veya “eko” gibi genel çevresel iddiaların kanıt olmadan kullanılmasını yasaklayarak ürün etiketlemesini daha net ve daha güvenilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Sürdürülebilirlik etiketlerinin kullanımı, bu etiketlerin yaygınlaşması ve karşılaştırmalı verilerin kullanılmamasından kaynaklanan kafa karışıklığı göz önünde bulundurularak artık düzenlemeye tabi tutulacak. İlerleyen zamanlarda, AB’de sadece resmi sertifikasyon programlarına dayanan veya kamu otoriteleri tarafından oluşturulan sürdürülebilirlik etiketlerine izin verilecek.
Ayrıca yönerge, emisyon dengeleme planları nedeniyle bir ürünün çevre üzerinde nötr, azaltılmış veya olumlu bir etkiye sahip olduğu iddialarını yasaklayacak.
Ürünlerin dayanıklılığına odaklanılıyor
Yeni yasanın bir diğer önemli hedefi de üreticilerin ve tüketicilerin malların dayanıklılığına daha fazla odaklanmalarını sağlamak olacak. Önümüzdeki dönemde garanti bilgilerinin daha görünür olması gerekecek ve garanti süresi uzatılmış malların daha fazla ön plana çıkarılması için yeni ve uyumlu bir etiket oluşturulacak.
Yeni kurallar ayrıca asılsız dayanıklılık iddialarını (örneğin bir çamaşır makinesinin normal koşullar altında doğru olmadığı halde 5.000 yıkama döngüsü boyunca dayanacağını söylemek), sarf malzemelerini kesinlikle gerekli olandan daha erken değiştirmeye yönelik yönlendirmeleri (örneğin baskı mürekkebinde sıklıkla karşılaşılan durum) ve ürünleri öyle olmadıkları halde tamir edilebilir olarak sunmayı yasaklayacak.
“Bu hepimiz için büyük bir kazanç!”
Parlamento sözcüsü Biljana Borzan (S&D, HR); “Bu yasa tüm Avrupalıların günlük yaşamlarını değiştirecek!” diyerek, kullan-at kültüründen uzaklaşacaklarını, pazarlamayı daha şeffaf hale getireceklerini ve ürünlerin erken eskimesiyle mücadele edeceklerini kaydetti. Borzan şu açıklamayı yaptı: “İnsanlar güvenilir etiketler ve reklamlar sayesinde daha dayanıklı, onarılabilir ve sürdürülebilir ürünleri seçebilecekler. En önemlisi, şirketler artık plastik şişelerin iyi olduğunu çünkü şirketin bir yerlere ağaç diktiğini söyleyerek insanları kandıramayacak ya da nasıl olduğunu açıklamadan bir ürünün sürdürülebilir olduğunu söyleyemeyecek. Bu hepimiz için büyük bir kazanç!”
