Tekstil ve hazırgiyim sektörleri Türk ekonomisinin en önemli istihdam ve ihracat değeri sağlayan iki iş kolu. Ancak son yıllarda bu sektörler miktar bazlı tekstil ihracatı artışlarını değer bazına yansıtamıyor. 2018 yılının ilk 10 ayına ait rakamlar bu tabloyu bir kez daha ortaya koyuyor.

Türkiye’nin yaz dönemine damgasını vuran dövizdeki dalgalanma sonrasında piyasalar tekrar normal değerlerine otururken, ihracat rakamları bu sürece olumlu katkıda bulunuyor. Türkiye ekim ayında toplam ihracatını %13,1 oranında arttırarak 15,7 milyar dolar değerini yakaladı. İTKİB ve İTHİB’in verilerine göre tekstil ve hazırgiyim sektörlerinin ihracat artışları ise genel ortalamanın altında seyretti.

Ekim ayında tekstil ve hammaddeleri sektörü ihracatını %1,9 oranında arttırarak 939 milyon dolar gelir elde etti. Yılın ilk 10 ayında sektörün ihracatı %5,4 artışla 8,8 milyar dolar değerine ulaştı. Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü ise Ocak-Ekim 2018 döneminde ihracatta %4,6’lık artışla 14,8 milyar dolar gelir elde etti. Sektörün sadece ekim ayındaki ihracatı ise %2,4 artışla 1,568 miyar dolar olarak gerçekleşti. 2018’in ilk 10 ayında tekstil sektörünün toplam ihracattaki payı %6,3 iken, hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün payı %10,7 oldu.

Tekstil ihracatının yarıdan fazlası AB pazarına yapıldı

Ekim ayında gerçekleşen tekstil ve hammaddeleri ihracatının ana pazarı AB üyesi 28 ülke oldu. Türk tekstil ihracatının yarıdan fazlasını kendisine çeken bu ülkelere yapılan ihracat %1,8 oranında gerilemeyle 477 milyon dolar değerinde şekillendi.  Sektörün ikinci büyük ihracat pazarını ise Afrika ülkeleri oluşturdu. Ekim ayında bu ülkelere yapılan ihracat %19 artışla 92 milyon dolara ulaştı. Ekim ayında Türk Cumhuriyetlerine yapılan ihracat %35,8 artarken, Diğer Avrupa Ülkelerine yapılan ihracat ise %18,2 oranında düştü.

İtalya hem yılın ilk 10 ayı toplamında hem de sadece Ekim ayında en fazla tekstil ihracatı gerçekleştirilen ülke oldu. Ekim ayında bu ülkeye gerçekleşen ihracat %1,7 artışla 75 milyon dolar oldu. İtalya’yı sırası ile yaklaşık 80 milyon dolar ile Almanya, yaklaşık 57 milyon dolar ile ABD ve 48 milyon dolar ile İngiltere izledi.

Tekstil ihracatı miktar artışı değeri geçti

2018 Ocak- Ekim döneminde tekstil ve hammaddeleri sektörünün miktar bazındaki artışının değer artışından daha fazla olduğu görülüyor. Sektör bu dönemde ihracatını miktar bazında %6,4 oranında artırarak 1,9 milyon tona çıkardı. Sadece Ekim ayındaki ihracatın miktar artışı ise %11,6 olarak gerçekleşti. Uzmanlar, Türkiye’nin halen basic ürünlerle, düşük fiyatla daha yüksek miktarlarda ihracat yapan bir ülke profili çizdiğini belirtiyor. İhracat değeri ile miktar arasındaki makasın kapanması ile bu tablonun değişeceği kaydediliyor.

Ürün grupları bazında Türk tekstil endüstrisinin ana ihracat kalemini %24’lük payla dokuma kumaşlar oluşturuyor. Yılın ilk 10 ayında dokuma kumaşlar ihracatı %4,3 artışla 2,1 milyar dolar seviyesine çıktı. Ekim ayında ise bu ihracat %4,5 oranında gerileme ile 221 milyon dolar olarak gerçekleşti. %18,3’lük payla ikinci önemli ürün grubu ipliğin ihracatı ise Ekim ayında %9,8 artışla 181 milyon dolar oldu. 3. önemli ürün grubunu oluşturan ev tekstil sektörü ürünlerinin ihracatı Ekim ayında %8,8 gerileyerek 140 milyon dolara indi. 2018 Ocak-Ekim döneminde %22,7 oranında artışla 602 milyon dolar gelir sağlayan elyaf ihracatımız, sadece ekim ayında %22,5’lik artışla yaklaşık 70 milyon dolar değerine çıktı.

Hazırgiyim ihracatının toplam ihracatta payı azalıyor

Yarattığı istihdam rakamları ile Türk ekonomisinin en önemli iş kollarından olan hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü uzun yıllardır ihracatta oldukça önemli rakamlara ulaşıyor. Ancak son üç yıldır sektörün toplam ihracattaki payı düşüş gösteriyor. 2015 Ocak-Ekim döneminde %11,8, 2016’nın aynı döneminde %12,3, ve 2017 yılının ilk 10 ayında %11 olan sektör payı 2018’de %10,7 ile en düşük seviyesine indi.

2018 Ocak-Ekim döneminde en fazla hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı yapılan ilk üç ülke; Almanya, İspanya ve İngiltere ülke olarak sıralanıyor. Bu dönemde Almanya’ya ihracat %1,3 artışla 2,7 milyar dolara, İspanya’ya ihracat %17,2 artışla 2,1 milyar dolara ve İngiltere’ye ihracat %3,6 artışla 1,7 milyar dolara yükseldi. 2017 yılının ilk 10 ayı ile karşılaştırıldığında 2018 yılında en dikkat çekici artış Rusya pazarında yaşandı. Rusya’ya sektörün ihracatı %47,8 artışla 232 milyon dolara yükseldi. Romanya’ya ihracat ise %28’lik artışla 159 milyon dolar değerini buldu.

Sektörün ihracatta en önemli ürün grubu örme giyim eşyalarının ihracatı 2018 yılının ilk 10 ayında %3,5 artışla 7,6 milyar dolara çıktı. İkinci büyük ürün grubunu dokuma giyim eşya ve aksesuarları oluşturdu. Bu ürünlerin ihracatı ise 57 artışla 5,4 milyar dolara yükseldi. Sektörün ihracattaki 3. önemli ürün grubunu ev tekstil ürünlerinin de yer aldığı diğer hazır eşya ürünleri oluşturdu. Bu gruptaki ürünlerin ihracatı %2,2 artışla 1,7 milyar dolara ulaştı.

İhracattaki artışlar miktara dayalı artışlarla elde edildiği görülüyor. Hazırgiyim ve konfeksiyon sektörünün 2018 Ocak-Ekim döneminde birim fiyatı %2,2 oranında azalarak 14,7 dolar/kilogram seviyesine düştü. Uzmanlar rekabetçi kalabilmek için bu konuda ciddi adımlar atılması gerektiğinin altını çiziyor.