Yenilenebilir ağaç ham maddesinden çevreye duyarlı selülozik elyaflar üreten Lenzing Grubu, döngüsel tekstil ekonomisini destekleyen ürün ve faaliyetleriyle sektörün sürdürülebilir dönüşümünde önemli bir rol oynuyor. Kökleri 85 yıl öncesine uzanan Avusturya merkezli şirket, değer zinciri boyunca tüm iş süreçlerinde suyun sorumlu kullanımı, karbondan arındırma, sürdürülebilir inovasyonlar gibi kriterler çerçevesinde BM Kalkınma Hedeflerini merkeze alıyor. Lenzing Türkiye İş Geliştirme Bölüm Müdürü İlkşen Dedeoğlu Demiray ile geliştirdiği teknolojilerle her geçen gün sektörün çevresel ayak izini azaltmasına ciddi bir katkıda bulunan firmanın son dönem çalışmalarını, projelerini ve yeniliklerini konuştuk.
Sektör ekonomik olarak zorlu bir yılı geride bıraktı. Lenzing için 2023 hem küresel çapta hem de Türkiye pazarı özelinde nasıl bir yıl oldu? Hedeflerinizin ne kadarını hayata geçirebildiniz?
Lenzing olarak küresel çapta dünyanın farklı bölgelerinde üretim yapıyor, geniş bir satış ve pazarlama ağıyla çalışıyoruz. Lenzing olarak 2023’ü bir önceki yılın üzerinde 2.52 milyar euro gelir ve 1,110,000 ton nominal kapasite ile kapattık. 2024 yılı ile ilgili olarak ise şubat ayında katıldığımız İstanbul İplik Fuarı’ndan gelen olumlu geri bildirimler, bu yılın pozitif geçeceği konusunda umutlarımızı artırdı.
Sürdürülebilirlik konusunda Lenzing sektörde öne çıkan bir marka. Bu bağlamda son dönemdeki ürünleriniz, üretim süreçleriniz ve kurumsal anlamdaki çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
Lenzing Grubu olarak yenilenebilir ağaç ham maddesinden çevreye duyarlı selülozik elyaflar üretiyoruz. Değer zinciri boyunca tüm iş süreçlerimizde suyun sorumlu kullanımı, karbondan arındırma, sürdürülebilir inovasyonlar gibi kriterler çerçevesinde BM Kalkınma Hedeflerini merkezimize alıyoruz. Bu kriterler eşliğinde yakın zamanda TENCEL™ Lyocell elyaflara yönelik yenilikçi işleme tekniğini esnek kumaşlar özelinde geliştirdik. Geliştirdiğimiz bu yeni teknik, daha iyi bir iyileşmeyle esneyen, kolayca büzülmeyen ve kırışmayan, defalarca yıkamadan sonra bile pürüzsüz bir görünüm sağlayan bir kumaş özelliği yaratıyor. Bunun yanı sıra geçtiğimiz yıl ECOVERO™’nun sağladığı faydaları bir adım öteye taşıyarak ürettiğimiz LENZING™ ECOVERO™ Black ile üretim aşamasında renk pigmentlerini elyaf çözeltisinin içine katarak diğer kumaşlara göre yüzde 50 daha az enerji ve su harcayan, yüzde 60 daha az karbon salınımına sebep olan bir inovasyon geliştirdik.1 REFIBRA™ teknolojili LENZING™ ECOVERO™ ile ise değer zinciri ortaklarının döngüsel tekstil ekonomisine geçişini hızlandırmayı hedefledik. Bu ürünümüz %20’ye kadar geri dönüştürülmüş ham madde içeriğine sahip tüketim sonrası tekstil atıklarına yeni bir yaşam vererek döngüsel ekonomiyi teşvik ediyor.
LENZING™ ECOVERO™ elyafını temel olarak diğer viskonlardan ayıran nokta nedir? Su/enerji tasarrufu, karbon emisyonu vb. bağlamında kazanım ve avantajlarını karşılaştırmalı olarak verilerle paylaşır mısınız?
LENZING™ ECOVERO™ markalı elyaflar, viskon üretiminde çevreye duyarlı bir teknolojiyle üretiliyor. Jenerik viskona (Higg MSI Versiyon 3.7) kıyasla en az %50 daha az karbon emisyonu ve su tüketimi sağlıyor.2 Bu özel elyaflar Lenzing Ağaç ve Kağıt Hamuru Politikasının katı kurallarına uygun olarak, FSC® veya PEFC standartlarını karşılayan kontrollü veya sertifikalı ağaç kaynaklarından elde ediliyor. Bu özelliğiyle sürdürülebilir bir yaşama ve temiz bir çevreye katkıda bulunuyor.
TENCEL™ elyaflarının temel özelliklerinden bahseder misiniz? Onu diğer elyaflardan ayıran özellikler nelerdir?
Kontrollü veya sertifikalı ağaç kaynaklarından elde edilen TENCEL™ markalı modal ve Lyocell elyaflar etkili nem yönetimi ile doğal bir kuruluk hissini destekliyor. TENCEL™ elyaflar üreticilere ve markalara sonsuz çeşitlilikte ürün tasarımları ve işlevleri sunmak için çeşitli tekstil elyafları ile birleştirilebiliyor. Avrupa Birliği Eko-etiketine (EU Ecolabel)3 sahip olan bu elyaflar, yaşam döngülerinin sonunda parçalanabiliyor ve kompostlanabiliyor.4 (TÜV Avusturya sertifikalı)
Lenzing’in toplamda kaç adet üretim merkezi (ana/yerel) bulunuyor? Çin ve Endonezya’nın yanı sıra talebin yoğun olduğu başka bölgelerde de yerel üretim merkezleri kurmayı planlıyor musunuz?
Lenzing Grubu olarak dünya çapında toplam 9 üretim tesisi, 9 satış ve planlama ofisiyle hizmet veriyoruz. Çin ve Endonezya’da bulunan tesislerimize ek olarak geçtiğimiz yıl Endonezya’daki tesisimizi başarılı bir şekilde dönüştürerek Asya-Pasifik’te yılda 303 bin tonluk nominal kapasite ile sorumlu viskon üretiminin artırılmasına öncülük ettik. Bunun yanı sıra 3 Ar-Ge merkezimizle hem iş ortaklarımız hem de markalardan gelen çevreye duyarlı ve sorumlu tekstil taleplerine cevap vermek için çalışıyoruz.
Ham maddeden başlamak üzere kullanıcılarınızın tüm tedarik sürecinizi şeffaf olarak takip edebilecekleri bir uygulamanız bulunuyor mu? Nihai kullanıcıların talep ettiği güven ve şeffaflık konusunda nasıl bir yol izliyorsunuz?
2018’de başlattığımız Lenzing E-Markalama hizmetiyle, değer zinciri yönetiminin dijitalleşmesine öncülük ediyoruz. Bu platformu kullananlar, Tasarım Onayı, Elyaf Karışımı Hızlı Kontrol Aracı, Oryantasyon Aracı, E-Markalama Master Class Eğitimi ve E-Markalama Yardım Masası gibi yeni özelliklerle süreçlerini daha hızlı, kolay ve etkin bir şekilde yönetebiliyor. Kullanıcılar ayrıca, platformda sunulan canlı web seminerleri ve kendi kendine öğrenme modülleriyle de Lenzing markalarının sertifikasyonu ve lisanslandırılması konusunda bilgi sahibi olabiliyor.
Bunun yanı sıra Lenzing elyaf tanıma teknolojisiyle (Fiber ID) üreticilere ve tüketicilere tedarik zinciri şeffaflığı sunuyoruz. Söz konusu teknoloji sayesinde elyafın tüm süreçlerde izlenebilirliğini sağlarken ürünlerin taklitlerinin üretilmesini de engelliyoruz.
Bu yıl ilk kez faaliyet ve sürdürülebilirlik raporunu birlikte açıkladınız. Raporda vardığınız hedefler konusunda bilgi alabilir miyiz?
2023 yılında ilk kez birleşik bir faaliyet ve sürdürülebilirlik raporu yayımlayarak, sosyal ve çevresel sorumluluğun şirketimiz için önemine vurgu yaptık. “Katılmaya hazır mısınız?” başlığıyla yayımladığımız raporla amacımız tekstil sektörünün tüm paydaşlarını da bu olumlu değişime teşvik etmek.
Rapora göre mutlak sera gazı emisyonlarını yüzde 19 (kapsam 1, 2 ve 3; 2021 baz yılına kıyasla) ve havaya spesifik sülfür emisyonlarını yüzde 58 (2014 baz yılına kıyasla) azaltarak sürdürülebilirlik ve iklim hedeflerine ulaşma konusunda ilerleme kaydettik. Böylece Lenzing, bilimsel olarak onaylanmış net sıfır hedefine sahip ilk rejenere selülozik elyaf üreticisi oldu. Ayrıca 2023’te sürdürülebilirlik performansımız ve raporlamadaki şeffaflık düzeyimizle küresel çevre örgütü CDP’nin tüm kategorilerinde üçüncü yılımızda “A-Listesi”nde yer aldık. Bununla birlikte ise Lenzing, dünya çapında değerlendirilen 21 binden fazla şirket arasından “AAA” alan 10 şirketten biri haline geldi. Dijital ortamda hazırlanan 2023 mali yılına ilişkin raporumuza https://reports.lenzing.com/annual-and-sustainability-report/2023/ adresinden ulaşılabiliyor.