İstanbul Modern’de 2019 yılının ilk sergisi olarak düzenlenen İplikten Çözülenler: Tekstilde Küresel Anlatılar, 22 Şubat 7 Temmuz tarihleri arasında ziyaret edilebilecek. Tekstil malzemelerinin yapıtlarda sanatsal ifade aracı olarak kullanıldığı sergide, 25 uluslararası sanatçının nesne, resim, yerleştirme, arşiv malzemesi ve videolardan oluşan çalışmaları bir araya getirildi.
İplikten Çözülenler: Tekstilde Küresel Anlatılar sergisi, Almanya’nın köklü sanat kurumu Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (ifa, Institut für Auslandsbeziehungen) işbirliğiyle, Goethe-Institut İstanbul’un katkılarıyla gerçekleştiriliyor. Sergi, tekstil malzemesi kullanarak estetik ve kültürel anlatılar meydana getiren dünyadan ve Türkiye’den 25 sanatçının 50’nin üzerinde çalışmasına yer veriyor.
Almanya’nın Dresden kentinde başlayan, oradan Kuveyt’e ve şimdi de İstanbul’a uzanan “İplikten Çözülenler”, açıldığı sanat kurumlarında, o kurumun küratörüyle beraber serginin yeniden tasarlanması ve yeni sanatçıların eklenmesiyle temalar arasında yeni bağlar kuruyor. ifa’nın davetiyle Susanne Weiß ve Inka Gressel ile İstanbul Modern’den Öykü Özsoy’un küratörlüğünde gerçekleşen sergi, tekstil malzemesinin ifade aracı olarak çeşitliliğini inceliyor ve tarihsel, toplumsal ve kültürel anlamlarını sorguluyor.
Sergi farklı coğrafyalardan gelen şu sanatçıların eserlerinden oluşuyor; Belkıs Balpınar, Ulla von Brandenburg, Hussein Chalayan, Burhan Doğançay, Noa Eshkol, Andreas Exner, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Uli Fischer, Şakir Gökçebağ, Zille Homma Hamid, Heide Hinrichs, Olaf Holzapfel, Gözde İlkin, Christa Jeitner, Elisa van Joolen & Vincent Vulsma, Gülsün Karamustafa, Servet Koçyiğit, Eva Meyer & Eran Schaerf, Karen Michelsen Castañón, İrfan Önürmen, Judith Raum, Sabire Susuz ve Franz Erhard Walther. Sergi ilk olarak Almanya’nın Dresden kentinde, sonra Kuveyt’te sanatseverlerle buluşmuştu.
Sanatsal bir ifade aracı olarak tekstil
Serginin açılışı dolayısıyla gerçekleşen basın toplantısına İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı, Goethe-Institut İstanbul Direktörü Reimar Volker, ifa’yı temsilen ve aynı zamanda sergi küratörleri Inka Gressel ve Susanne Weiß ve İstanbul Modern Küratörü Öykü Özsoy katıldı.
İstanbul Modern’in kuruluşundan bu yana sanatın gelişmesine katkı sağladığını söyleyen Oya Eczacıbaşı; bu sergideki sanatçıların tekstili sanatsal bir ifade aracı olarak tercih ettiklerini belirtti. Eczacıbaşı şunları dile getirdi; “Türkiye modern ve çağdaş sanatında tekstil malzemesinin köklü ve güncel pek çok referansı barındırması da; ifa ile ortak bir projede buluşmamıza vesile oldu. Almanya’da başlayıp Türkiye’ye ulaşan “İplikten Çözülenler”; ülkemizdeki sanatçıların yapıtlarıyla gelişti ve yeni üretimlerle zenginleşti.”
ifa Küratörleri Inka Gressel – Susanne Weiß ise yaptıkları açıklamada; kumaşların hem kültürler ötesi boyutlarını hem de güncel meselelerle iç içeliğini ön plana çıkaran sergide; desen ve biçimlerin farklı ekonomik koşullar ve sosyal yapılar içindeki gelişiminin görülebildiğini kaydettiler.
İstanbul Modern Küratörü Öykü Özsoy ise; “Sergide bir metafor olarak kullanılan iplik, tekstil malzemeleri aracılığıyla ortaya çıkan ifade biçimlerini, gelenekleri, kişisel ve toplumsal deneyimleri birbirine bağlıyor. Ortak temalar sanatçıların yapıtları aracılığıyla sınırları gittikçe genişleyen estetik ve kültürel alanlar yaratıyor.
“İplikten Çözülenler”; Farklı dokuma teknikleri sanat için buluşuyor
“İplikten Çözülenler”; Güney Amerika’daki And Dağlarında yaşayan halkların quipu geleneğinden Arjantin’in Wichi topluluğunun dokuma tekniklerine; Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun unutulmaya yüz tutan yazmacılık geleneğini canlandırıp tekrar hayata geçirme hikâyesinden; Burhan Doğançay’ın Aubusson halı dokuma atölyelerinde gerçekleştirdiği duvar halılarına kadar birçok farklı hikâyeyi bir araya getiriyor.