Tekstil fabrikalarındaki atık su çevre kirliliğini artıran en önemli etkenler arasında yer alıyor. Harran Üniversitesi (HRÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdullah Göktaş ve ekibi tarafından nanoteknoloji yöntemiyle geliştirilen fotokatalizör, fabrikaların atık suyundaki organik boyaların çevreye olan zararının en aza indirilmesini öngörüyor. Göktaş, laboratuvar koşullarında 30 dakikada yüzde 100 verim aldıkları bu çalışmayla, Kasım ayında Hindistan’da düzenlenen Uluslararası Araştırma-Geliştirme ve Tasarımı, Ödülleri Konferansı’nda ‘Uluslararası En İyi Araştırmacı’ ödülüne layık görüldü.
Nanoteknoloji üzerine yaklaşık 18 yıldır çalışmalar yapan ve Stanford Üniversitesi tarafından hazırlanan ‘Dünyanın En Etkili Bilim İnsanları Listesi’nde 3 yıl üst üste yer alan Doç. Dr. Abdullah Göktaş, üniversitenin Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) kapsamında, Prof. Dr. Ferhat Aslan, Prof. Dr. Ahmet Kılıç ve Doç. Dr. Ahmet Tumbul ile güneş pilleri, fotokatalizörler ve ışığa hassas dedektör üzerine çalışmalar gerçekleştiriyor.
Atık su temizliği için katkılı ve katkısız çinko oksit ince filmleri kullanıldı
Doç. Dr. Abdullah Göktaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, artan dünya nüfusu ve sanayileşmenin çevre kirliliğini beraberinde getirdiğini belirterek, doğal yaşamın korunması amacıyla çalışmalar yaptıklarını dile getirdi. Fabrika atıklarının doğaya bırakılmadan temizlenmesi amacıyla nanoteknoloji kullanılarak fotokatalizör geliştirdiklerini kaydeden Göktaş; “Çevre kirliliğini azaltmak için laboratuvarlarımızda ürettiğimiz katkılı ve katkısız çinko oksit ince filmleri, çevre kirliliğine neden olan organik boyaların temizlenmesinde kullandık. Özellikle bu atıklar tekstil fabrikalarından çevreye, en son da suya karışıyor. Bu suları temizlemek için hazırladığımız fotokatalizörü, çinko oksit ve çinko oksit katkılı ince filmleri bu suları temizlemede kullandık.”
“Bugüne kadar yapılmış olan bütün malzemelerden daha iyi sonuçlar aldık”
Yaptıkları çalışmaları laboratuvar ortamında organik boyalar üzerinde test ettiklerini ve antibakteriyel özelliğini de bilimsel olarak kanıtladıklarını aktaran Abdullah Göktaş, çalışmalarını HRÜ Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında yaptıklarını ve yaptıkları ince filmlerin hepsini burada test ettiklerini anlattı. Göktaş; “Fotosensör, fotokatalizör karakterizasyonları ve çeşitli özellikleriyle beraber manyetik özellikler olsun hepsini test ettik. Bugüne kadar yapılmış olan bütün malzemelerden daha iyi sonuçlar aldık. Hem verim hem de kalite olarak daha iyi olduğumuzu gösterdik ve bunları bilimsel makalelerde yayınladık. Bu bilimsel makaleler uluslararası camia tarafından da bazı ödüllere layık görüldü. Bu yıl BAP kapsamında yaptığımız diğer bir çalışma da fotokatalizörle ilgiliydi. Fotokatalizör ile ürettiğimiz katmanlı homo eklem fotokatalizörü kendi alanında bir ilk olarak 30 dakikada kirli olan bir suyu şeffaf bir hale getirdi. Bu çalışma uluslararası camiada Hindistan’daki bir grup tarafından yılın en iyi araştırma ödülüne layık görüldü” dedi.
İlerleyen dönemde ürünü fabrikalar da kullanabilecek
Zararlı ve zehirli olan bazı organik boyaların sudan temizlenme süresini 1 ila 5 dakika arasına indirmek için çalışmalarını sürdürdüklerini aktaran Abdullah Göktaş, ürünün kullanılabilirliğini sağlamak için patent başvurusunu da yaptıklarını ifade etti.
Ürünü fabrikaların kullanacağı bir forma getireceklerini söyleyen Göktaş, hazırladıkları bu fotokatalizörlerin fabrikalarda şu şekilde kullanılacağını açıkladı: “Fabrikalar bu atık suları bir depoda biriktirecek, daha sonra bu deponun uç kısmına bir filtre takarak bu fotokatalizörleri filtre içerisine koyacak, bu atık sular bu filtreden geçerek temizlenerek doğaya bırakılacak.”
