Kenevir bitkisi günümüzde tıptan gıdaya, tekstilden kimyaya, kozmetikten kağıt sektörüne kadar pek çok alanda kullanılıyor. Kenevirden üretilen binlerce ürün günlük hayatımızın her noktasında yer buluyor. Kenevir elyafından üretilen tekstiller de sahip oldukları özelliklerle tüketicilerin tercihi oluyor. Çevre ve insan sağlığına dost özelliklere sahip kenevirin endüstriyel amaçlı üretimi Türkiye’de son yıllarda artış kaydetti. Bu gelişme tekstil üretiminde keneviri tekrar parlayan bir hammaddeye dönüştürdü. Türkiye’nin önde gelen tekstil üreticilerinden Boyteks, kenevir elyafı konusunda önemli çalışmalar yürüterek, yeni ürünler geliştirdi. Keneviri ‘geleceğin malzemesi’ olarak tanımlayan Boyteks, bu sürdürülebilir elyafla yatak kumaşı üretiyor.
Boyteks AR-GE Müdürü Özkan Yıldızhan, keneviri neden tercih ettiklerini ve ne tür çalışmalar yürüttüklerini Textilegence’a anlattı. Sanayileşmenin hız kazanmasıyla birlikte sınırlı kaynakların tüketiminin ve atık üretiminin de arttığına dikkati çeken Yıldızhan, bu nedenle tekstil sektöründe sürdürülebilir üretim tekniklerinin ve sürdürülebilir ürünlerin önem kazandığını söyledi. Kenevir elyafı ile ilgili çalışmaların 2016 yılında başladığını ve projenin 2018 yılında tamamlandığını dile getiren Yıldızhan, sözlerini şöyle sürdürdü;
“Kenevir elyafının sürdürülebilir ve ekolojik özellikleri dikkatimizi çekti. Kenevir elyafı pamuk ile kıyaslandığında çok daha ekolojik bir üründür. Örneğin 1 kg pamuk elyafı elde etmek için 9,758 lt. su gerekirken, kenevir için yalnızca 2,123 lt. su gerekiyor. Pamuk, dünya genelinde pestisit kullanımının %25’ini oluşturuyor, kenevir pestisite ihtiyaç duymaz. Kenevir elyafı pamuktan 4 kat daha dayanıklıdır ve 14 yıl boyunca toprağa zarar vermeden ve üretim miktarı azalmadan aynı toprakta üretilebilir. Ayrıca tekstillerde kötü kokuyu uzaklaştırır, insan cildine uyumludur, nefes alan yüzeyler yaratır ve elbette, doğal yapısı ile çevre dostudur.”
Kenevirli yatak kumaşı projesi için yoğun AR-GE çalışmaları yürütüldü
Boyteks’in AR-GE konusunda kapsamlı bir know-how’a sahip olduğunu belirten Özkan Yıldızhan; genç ve dinamik AR-GE ekibi ile tekstil pazarına her yıl yeni ürünler kazandırdıklarını dile getirdi. Yıldızhan, AR-GE sürecinde en önemli kısmı fikir üretme ve bu fikrin hayata geçirilmesi için alınacak aksiyonların belirlenmesi olarak tanımladı.
Kenevir içerikli yatak kumaşı projesi için literatür taraması yaptıklarını ve ürünün hikayesini oluşturduklarını söyleyen Yıldızhan, aynı zamanda hammadde araştırması yaptıklarını ve tedarik sürecini şekillendirmeye başladıklarını hatırlattı. Yıldızhan; “Pamuk ve benzeri diğer bitkisel elyaflara kıyasla daha zorlu bir eğirme süreci olan kenevirde, dokuma ve örme makinelerimiz için uygun iplikleri tedarik ederken çok seçici davrandık. Tedarik ettiğimiz kenevir ipliklerini makinelerimizde deneyerek en uygun iplik numarasına ve konstrüksiyonuna karar verdik. Projemiz deneme üretimlerindeki başarıyı takiben koleksiyon süreciyle tamamlanmış oldu.”
İplik yapısı ve düşük mukavemet nedeniyle kenevir ile üretimin daha fazla dikkat ve hassasiyet gerektirdiğini belirten Yıldızhan, aynı zamanda farkındalık yaratma adına pazarlama yatırımlarını da gerçekleştirdiklerini söyledi. Yıldızhan, kenevir elyafından yatak ve yastık kumaşları ürettiklerini dile getirerek; “Kenevirden üretilen bu ürünlerimiz temel olarak doğal ve ekolojiktir. Aynı zamanda kenevir elyafının nefes alma, termal konfor ve kokuları engelleme özelliğini belirtmeliyiz” dedi.
Boyteks kenevir ve pamuğu birlikte kullandı
Kenevir elyafı ile ilgili çalışmanın teknik yönü hakkında da bilgi veren Özkan Yıldızhan, eğirme, örme ve dokuma aşamasında kenevir ipliklerini organik pamuk iplikleri ile kullanmayı tercih ettiklerini açıkladı. Böylece yaşam tarzı haline gelen organik ürün kullanımını desteklediklerinin altını çizen Yıldızhan; “İnsan ömrünün yaklaşık üçte biri uykuda geçiyor. Bu nedenle uyku konforu ve hijyen açısından yatağın en üst tabakasını oluşturan kumaşın özellikleri önemlidir. Bu bilinçle kenevir elyaflı yatak kumaşını geliştirdik” diye konuştu.
Doğal ürün talebine kenevir elyafı en doğru çözüm
Tüketicilerin kenevir elyafı hakkında fazla bilgi sahibi olmadığını ifade eden Özkan Yıldızhan, bu nedenle kenevir elyafından yatak kumaşının pazarda büyük bir merak ve ilgi uyandırdığını belirtti. Tüketicilerin doğal ve sürdürülebilir ürünlere daha fazla yöneldiğini aktaran Yıldızhan, kenevir elyafından yatak kumaşının tüketicilerin alışkanlıklarını değiştireceğini savundu. Yıldızhan; “Organik ürünler başta Avrupa ve Amerika’da olmak üzere Dünya’nın her yerinde tercih ediliyor artık. Özellikle giyim sektöründe ve ev tekstili alanında bu durum çok daha fazla. Tekstilde en çok kullanılan doğal elyaf pamuk ve ketende yüksek su, tarım ilacı ve gübre ihtiyacı vardır. Buna karşın kenevir gübre ve tarım ilacına ihtiyaç duymaz, toprağı ve çevreyi korur. Bu bilinçle üretmeye başladığımız kenevir içerikli yatak kumaşının da kısa zaman içinde üst seviyelere çıkacağına inancımız tamdır” dedi.
Boyteks’in birçok ülkeye ihracat yaptığını hatırlatan Yıldızhan, her bölgeye özel koleksiyonlar hazırladıklarını, son dönemde özellikle Bulgaristan ve Makedonya’da yer alan müşterilerle başarılı çalışmalar yaptıklarını sözlerine ekledi.