“Antiviral %100 Karartma Kumaştan Stor Perde Geliştirilmesi” makalesinin yazarı: Volkan YILDIRIM/Oba Perdesan
Özet
Toplumsal alanlarda ve medikal alanlarda kullanılan tekstil materyalleri üzerinde, bakteri ve mantarlar gelişebilmektedir ve bunlar insan sağlığı açısından tehlike arz edebilmektedir. Mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyona dayalı hastalıklar ve ölümler, antiviral tekstil ürünlerinin önemini arttırmıştır. İçinde bulunduğumuz salgın süreci de düşünüldüğünde insanların yaşam alanlarında sağlıklı ortam oluşturabilmek adına bulaşabilecek virüsleri kısa sürede etkisiz hale getirebilen ürünlere olan ihtiyaç doğmuştur. Bu ihtiyacı karşılayabilmek adına antiviral, %100 karartma kumaştan stor perde üretimi gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Antiviral, stor perde, antibakteriyel, karartma kumaş.
1. Giriş
Günlük yaşantıda insanlar çeşitli bakteri, mantar ve diğer mikroorganizmalarla temas kurmaktadır. Bu mikroorganizmalar uygun ortam koşullarını sağladığında hızlı bir şekilde üreyerek insanları enfekte etmektedir.
Modern çağda insanoğlunun yaşam koşulları ve çalışma ortamları bu gibi mikroorganizmaların hızlıca çoğalabilmeleri için uygun ortamlar sunmaktadır. Mikroorganizmalar vücutta, havada, toprakta ve tüm yüzeylerde bulunmaktadır. Bu mikroorganizmalar nem, besin maddeleri ve sıcaklık gibi temel gereksinimler karşılandığında bulundukları ortamda hızlı çoğalabilmektedirler
Toplumsal alanlarda ve medikal alanlarda kullanılan tekstil ürünleri bakteri ve mantar gibi mikroorganizmaların büyümesini ve üremesini destekleyen ortamlar arasındadır. Genel olarak bu mikroorganizmalar üründe kötü koku oluşumu, ürünün bozulması, leke oluşumu vb. gibi sonuçlar doğurmaktadır ve daha önemlisi insan sağlığında enfeksiyona dayalı hastalıklara ve ölümlere neden olmaktadır.
Dünya genelinde salgın hastalıklarında artış ve içinde bulunduğumuz SARS-CoV-2 olarak adlandırılan yeni bir koronavirüs süreci de düşünüldüğünde antiviral malzemelerin geliştirilmesi büyük bir önem kazanmıştır. Gerekli uyarılar ve önlemler arttırılmaz ise bu tür mikroorganizmaların 2050 yılı itibariyle yıllık ortalama 10 milyon insanın ölümüne yol açabileceği öngörülmektedir (O’Neill 2016). İnsanların yaşam alanlarında sağlıklı ortam oluşturabilmek adına ürünlerin yüzeylerinin antiviral fonksiyonellikte olması gerekmektedir. Bu nedenle virüsleri kısa sürede etkisiz hale getirerek sağlıklı ortamı oluşturacak ürünlere ihtiyaç doğmuştur.
Antiviral madde, bakteri, küf, maya, mantar vb. mikroorganizmaları öldüren ve üremelerini engelleyen doğal, sentetik veya yarı sentetik bir madde olarak tanımlanmaktadır. Mikroorganizmaların yüzeye tutunması, taşınması ve bunların neden olduğu hastalıkların iletilmesi gibi istenmeyen durumların önlenebilmesi için özellikle tıbbi ve hijyenik alanda kullanılan tekstil ürünlerinde, antiviral özelliklerin olması istenmektedir.
Bu ihtiyacın karşılayabilmek için tamamen antimikrobiyel özellikte olan malzemeler kullanılarak antiviral karakterli ürünler üretmenin yanı sıra antiviral olmayan malzemelerde çeşitli yöntemler kullanılarak antiviral özellik kazandırılabilmektedir.
Günlük yaşantımızda antiviral malzemelerin kullanım alanları giderek artmıştır. Tekstil alanlarında kullanımı da geniş şekilde mevcuttur. Antiviral özellik kazandırılması istenen ürüne daha üretim esnasında antiviral malzeme uygulanabileceği gibi ürün üretildikten sonra da bu özellik kazandırılabilir. Örneğin antiviral kumaş üretilmek istenildiğinde kumaşın bileşenlerinden olan liflerin üretimi esnasında antiviral malzeme ürüne katılabileceği gibi kumaş üretimi tamamlandıktan sonra kaplama yöntemi gibi farklı metotlarla da antiviral özellik kumaşa kazandırılabilir. Antivirallik mikroorganizmaların işlevsel özelliklerini yavaşlatma, durdurma veya mikro organizmayı yok etme şeklinde olabilmektedir. Tekstil ürünlerinin antiviral özelliğinin geliştirilmesi, oluşan kötü kokulara ve mikroorganizmalara karşı koruma sağlaması, istenmeyen tepkimelere girmemesi ve bu ürünlerde toksik olmayan malzeme kullanılması önemlidir.
Antiviral tekstil üretim metotlarından birisi bitim işlemlerinde antiviral kimyasalların uygulanmasıdır. Günümüzde üretimi gerçekleştirilen antiviral tekstil ürünlerinin %80’ini bu yöntem ile gerçekleştirilerek üretilmektedir. Antiviral kimyasalların tekstil materyaline çektirme, emdirme, kaplama, aktarma, sprey veya köpükle aplikasyon yöntemleri ile uygulaması gerçekleştirilebilmektedir. Antiviral kumaş terbiyesi kimyasal apre maddeleri ile yapılmaktadır.
Bu çalışmadaki amacımız tekstil ürününün üzerine bulaşabilecek virüsleri minimum zamanda etkisiz hale getirebilen %100 karartma kumaşıyla stor perde üretimini gerçekleştirmektir.
2. Materyal ve Metot
Bu çalışmada kullanılacak olan kumaş %100 PES kesik elyaf ipliğinden üretilen Panama 2×2 kumaşıdır.
Buluş konusu kumaş üretilirken ilk olarak kumaşta kullanılacak kimyasalların hazırlanması gerekmektedir. Black-out köpüğü ve akrilik karışımı ile antiviral karıştırılır. Ve amonyakla pH ayarlaması yapılır.
Hazırlanan kimyasal karışım ile kumaşın, aşağıdaki yöntem adımlarına göre kaplaması yapılarak buluş konusu kumaş elde edilmektedir.
- Ham kumaşın kaplama ramından geçirilerek prosese hazır hale getirilmesi için doka sarılması.
- Kaplama ramında buluş konusu kumaşın tüm yöntem işlemlerine uygun olması için tespit edilen geçiş değerlerinde makinanın ayarlanması.
- Kumaş kaplama yapılabilmesi için makinada bulunan kaplama bıçağının yükseklik, kumaşa değme yüzeyinin açısı ve kumaşın bıçak altındaki tansiyonun ayarlanması.
- Kaplama ramında kurutma sıcaklıklarının kumaş için tespit edilen önceden belirlenmiş kurutma ısılarının stabil olmasının sağlanması.
- Kumaşa kaplamanın yapılması.
Kaplama yapıldıktan sonra kumaşın teknik ve görsel özelliklerinin kontrolleri yapılmaktadır. Buluş konusu kumaş antiviral ve köpük kaplama %100 karartma kumaşı özelliklerine sahip olmaktadır.
3. Sonuç
Bu çalışmada amaç antiviral özellik kazandırılmış kumaştan stor perde üretimini gerçekleştirmektir. Çalışmanın testleri Antimikrop Ar-Ge ve Biyosidal Analiz Merkezinde ISO 21702:2019 standartlarında plastik ve diğer pürüzsüz yüzeylerin antiviral aktivite tayini testiyle sonuçlandırılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda ışık geçirmez antiviral kumaştan stor perde üretiminde %99.97 verimlilik sağlanmıştır.
Kaynakça
- Sarı, Ç., “Antibakteriyel ajan içeren β-siklodekstrin kompleksinin ve türevinin pamuklu kumaşlara uygulanması ve karakterize edilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli, (2020).
- Turşucular, Ö.F., “Polikaprolakton-kitosan nanoliflerin üretiminde ve antibakteriyel aktivitesi üzerinde çözücü etkisinin araştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa, (2017).