Yoğun ve yüksek oranda enerji tüketen sanayide yeşil dönüşüm, iklim krizi ile mücadelede büyük önem taşıyor. Enerji verimliliği haftasında İSO (İstanbul Sanayi Odası) tarafından düzenlenen ‘Yeşil Dönüşüm için Sanayide Enerji Verimliliği’ başlıklı webinarda enerji tüketiminin yoğun olduğu sanayide sürdürülebilir enerji yönetimi ve VAP (Verimlilik Artırıcı Proje) yatırımlarının önemine değinildi. Sektörler bazında enerji tüketimi, maliyet ve tasarruf potansiyeli oranlarının paylaşıldığı etkinlikte ayrıca yeşil enerji dönüşümünde yenilenebilir enerji kullanımından da önce ilk adımın tasarruf olması gerektiğine dikkat çekildi.
“Yenilenebilir enerji yeşil dönüşüm için ilk aşama değil”
Escon Genel Müdürü Onur Ünlü’nün paylaştığı verilere göre sanayinin enerji tüketimindeki payı %32,5 iken tasarruf potansiyeli %8 ila %44 arasında değişiyor. Toplam üretim maliyetleri içinde enerji maliyetlerinin oranı %12,5 olan tekstil sektörü ise %14-26’lık bir tasarruf potansiyeline sahip bulunuyor.
Sürdürülebilir enerji yönetimini üç adımlı bir yol olarak tanımladıklarını belirten Ünlü, bu doğrultuda ilk adımın enerji tasarrufu olduğunu belirtti. “Tasarruf imkanlarımızı artırabilirsek, çalışanlarımızı bilinçlendirirsek ve bilinçli tüketim gerçekleştirirsek ciddi oranda tasarruf sağlayabiliriz” diyen Ünlü, ikinci adımın ise enerji verimliliği olduğunu aktardı; Verimliliğin doğası gereği bünyesinde yatırımı barındırdığını ve yaptıkları çalışmaların, genelde sanayideki enerji verimliliği yatırımlarının 3 seneden az bir sürede kendini amorti ettiğini ortaya koyduğunu dile getirdi. Bu iki aşamadan sonra yenilenebilir enerjiye geçilmesi gerektiğini söyleyen Ünlü; “Bu sırayı karıştırırsanız ve sadece moda diye çatı üstü güneş enerjisini bugünden kurarsanız o zaman yarın verimlilik ya da tasarruf önlemlerini aldığınızda, işletmenizin enerji talebini azalttığınızda gereksiz bir büyük yatırımla baş başa kalırsınız” uyarısında bulundu.
“Tekstilde enerji maliyetleri zamlardan sonra yüzde 30’lara ulaştı”
Her sektörün kendisine göre farklı dinamikleri olduğunu aktaran Onur Ünlü, ürün maliyeti içerisinde enerjinin belli bir oranı olduğunu ifade etti. Bu oranların gıdada yüzde 10’larda iken, çimentoda yüzde 50-55’lere kadar çıkabildiğini açıklayan Ünlü, oranlar fark etmeksizin artan maliyetlere bakıldığında bu oranların artık ciddi rakamlara ulaştığının altını çizdi.
Ünlü, enerji maliyeti oranları baz alındığında, yüzde 20’lere yaklaşan boyahaneleri iyi, yüzde 30’lara yaklaşanları ortalama, yüzde 40 oranına yaklaşanları ise sıkıntılı olarak tanımladı. Yakın zaman önce tekstil sektörünün önde gelen temsilcileriyle bir araya geldiğini aktaran Ünlü, bu firmaların hepsinin 20’ye yaklaşmaya başlamışken, yeni zamlardan sonra 30-32 bantlarına çıktığını belirtti. Firmaların tekrardan bu oranlara geri inebilmek için enerji verimliliği yatırımlarını artırdıklarını aktaran Ünlü; “Dünya konjonktürü gereği ürün ürettikleri uluslararası grupların talepleri doğrultusunda emisyon azaltıcı, dolayısıyla enerji ve su gibi kaynak verimliliği yapacak yatırımlara öncelik veriyorlar” dedi.
‘Tekstil Ürünleri İmalatı’ sektörüne 10,22 milyon TL destek
Enerji Verimliliği ve Çevre Daire Başkanlığı Grup Koordinatörü Bora Omurtay, enerji verimliliği konusundaki desteklerine ilişkin bilgileri ve verileri paylaştı. Sektörlerin yaptığı VAP yatırım tutarlarına bakıldığında, ‘Tekstil Ürünleri İmalatı’ sektörü 38.8 milyon TL ile ilk sırada yer alırken, onu 34,6 milyon TL ile ‘Ana Metal Sanayi’ sektörü ve 20,3 milyon TL ile ‘Kimyasal Ürünleri İmalatı’ sektörü takip ediyor. Sektörlere göre VAP yatırımlarına bakıldığında ise ‘Ana Metal Sanayi’ sektörü 58 adet VAP ile ilk sırada, ‘Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı’ sektörü 49 adet VAP ile ikinci sırada ve ‘Tekstil Ürünleri İmalatı’ sektörü 48 adet VAP ile üçüncü sırada yer alıyor. Sektöre yapılan destek tutarı incelendiğinde ise ‘Tekstil Ürünleri İmalatı’ sektörü 10,22 milyon TL ile ilk sırada, ‘Ana Metal Sanayi’ sektörü 9,30 milyon TL ile ikinci sırada ve ‘Kimyasal Ürünleri İmalatı’ sektörü 4,37 milyon TL ile üçüncü sırada bulunuyor.
Türkiye’de destek almış verimlilik uygulamalarına değinen Omurtay, geri ödeme sürelerinin verimli büküm makineleri ile enerji verimliliğinin sağlanmasında 4,8 yıl, klima nemlendirme pompalarında değişken hız sürücü uygulamasında 0,6 yıl, ram bacası atık ısı geri kazanımı ve kondenstop kaçaklarının önlenmesinde 0,6 yıl, kızgın yağlı ramöz makinelerinin brülörlü sisteme geçirilmesinde 3,1 yıl olduğunu belirtti. VAP Destek Programı sonuçlarına göre, bugüne kadar 346 tane projeye destek verilirken, bunların yatırım bedeli 189,4 milyon olarak açıklandı. 266 projenin ise halihazırda uygulanmaya devam ettiği ve bugüne kadar bu projeler için 47 milyon 234 bin 390 TL kamu kaynağı kullanıldığı ifade ediliyor.
